Hulpbisschop Hendriks praat parochies bij over reorganisatie
In het najaar van 2012 hebben de parochies van het Bisdom Haarlem-Amsterdam een vervolg ontvangen op de nota Nieuwe Tijden – Nieuwe Wegen (2004). In deze vervolgnota vroeg bisschop Punt kerkbesturen om in hun regio in overleg te treden, teneinde per 1 januari 2014 tot grotere bestuurlijke parochie-eenheden te komen. Vorige week stuurde hulpbisschop Hendriks de parochiebesturen, priesters, diakens en pastoraal werkers een brief om helderheid te geven over het reorganisatieproces.
Hoewel er ook positieve ontwikkelingen te melden zijn – er zijn altijd mensen die katholiek worden of de draad van hun geloof weer oppakken – is het antwoord op de vraag naar het waarom van grotere parochiële eenheden simpel: parochies worden steeds kleiner, schrijft mgr. Hendriks. “Volgens landelijke cijfers is, met name vanwege de vergrijzing, de kerkelijke participatie in veertig jaar tijd met 90% verminderd”, aldus de hulpbisschop, die voorzitter is van de Diocesane Commissie Regiovorming en Kerkopbouw (DCRK). “De ervaring leert dat bestuurlijke samenwerking echt onmisbaar is om ook tot vruchtbare pastorale, diakonale en liturgische samenwerking te komen.”
Het Bisdom Haarlem-Amsterdam zet in op een gematigde en overzichtelijke reorganisatie gekozen. Van de 162 parochies die het bisdom telt, moeten er uiteindelijk 50 overblijven die gemiddeld niet meer dan drie of vier kerkgebouwen omvatten. Twaalf nieuwe parochies zijn al gerealiseerd en vierentwintig zijn “op de goede weg”. Een zestal parochies heeft uitstel aangevraagd en met acht geplande parochies is het Bisdom nog in overleg.
Voor de parochianen verandert er volgens mgr Hendriks weinig. Er komt alleen één bestuur en één pastoor die de gemeenschappen aanstuurt. Financieel en materieel verandert er volgens de hulpbisschop niet veel. Dat geldt met name de parochies die kozen/kiezen voor een personele unie. In die constructie blijven de ‘oude’ parochies “als eigen rechtspersonen bestaan, en ook financieel autonoom.”
Bisschop Punt heeft geen masterplan om op grote schaal kerken te sluiten. Mgr. Hendriks: “In eerste instanties moeten de besturen zelf de vinger aan de pols houden, en in actie komen als het voorziet dat het gebouwenbestand zoveel middelen gaat verbruiken dat de betaling van pastorale krachten en personeel niet meer gegarandeerd is, en de continuïteit van de parochie zelf in gevaar komt.” Het Bisdom zal de financiële en pastorale voortgang van de parochies zorgvuldig volgen en aan de bel trekken als die in de gevarenzone komen.