De geloofsgemeenschap van de Kerk is een levendige gemeenschap. Dat blijkt wel uit het feit dat er in iedere tijd binnen de kerk groepen ontstaan met een eigen karakteristiek en aantrekkingskracht. Onder werking van de heilige Geest krijgen stichters van dergelijke nieuwe bewegingen bijzondere inspiraties voor het beleven van het geloof in die tijd.

Zo ontstonden (en ontstaan nog steeds) telkens andere gemeenschappen van religieuzen, die zich vanuit een klooster actief of contemplatief helemaal in dienst stellen van God en de mens. Maar in onze tijd zijn er daarnaast ook gemeenschappen ontstaan van mensen die niet vanuit een klooster maar vanuit de verbondenheid met elkaar in de wereld willen getuigen van het evangelie.

Gemeenschappen van gehuwden en ongehuwden
Karakteristiek voor veel van deze nieuwe gemeenschappen is het lekenkarakter: gehuwde mannen en vrouwen, ongehuwden, jongeren en kinderen, vaak ook samen met priesters en religieuzen, vinden in een van de bewegingen een plaats waarin ze in hun geloof gevormd en gevoed worden en aangespoord worden in hun eigen omgeving te werken aan het rijk van God.

Internationale verspreiding
Een andere karakteristiek van veel bewegingen is dat ze, net als veel religieuze orden of congregaties, internationaal verspreid zijn, zoals de Gemeenschap Emmanuel, Focolarebeweging, Geloof en Licht, Gemeenschap Chemin Neuf, Katholieke Charismatische Vernieuwing, Neocatechumenale Weg en Sant’Egidio.

Erkenning
De Kerk erkent de waarde en de eigen plaats van deze nieuwe bewegingen en gemeenschappen. Paus Johannes Paulus II noemde de bewegingen een antwoord van Gods voorzienigheid om het geloof in de harten van veel christenen weer tot leven te wekken. Paus Benedictus XVI zei in 2006 bij een ontmoeting op het Sint-Pietersplein van 400.000 leden van verschillende bewegingen dat deze laten zien hoe levend de werking van de Geest is in het volk van God. Op de website van de Pauselijke Raad voor de Leken is een lijst te vinden van al de verenigingen die reeds de officiële goedkeuring van de Heilige stoel hebben ontvangen.

Nederland
Ook in ons land zijn verschillende bewegingen en nieuwe gemeenschappen actief. De volgende, officieel goedgekeurde bewegingen in ons land ontmoeten elkaar regelmatig voor informeel onderling overleg:

  • Arkgemeenschap
  • Comunione e Liberazione
  • Cursillo
  • Focolarebeweging
  • Foyer de Charité
  • Geloof en Licht
  • Gemeenschap Chemin Neuf
  • Gemeenschap Emmanuel
  • Gemeenschap Paus Johannes XXIII
  • Gemeenschappen van de Heilige Familie
  • Katholiek Alpha Centrum
  • Katholieke Charismatische Vernieuwing
  • Kinder- en Jeugdwerk Samuel
  • Legioen van Maria
  • Marriage Encounter
  • Neo-catechumenale Weg
  • Orde van Franciscaanse Seculieren
  • Sant’Egidio
  • Werkgroep Katholieke Jongeren