Vooral in de laatste decennia is voor de katholieke Kerk de samenwerking en de dialoog met alle ‘mensen van goede wil’, van welk geloof of levensovertuiging dan ook, heel belangrijk geworden. Tijdens het Tweede Vaticaans Concilie (1963-1965) namen de paus en de bisschoppen uit heel de wereld documenten aan, waarin de Kerk uitspreekt dat ze wil werken aan de toenadering tussen de gescheiden kerken van het christendom (oecumene), aan de relatie met het jodendom, aan de dialoog met andere godsdiensten (de interreligieuze dialoog) en aan de dialoog met mensen die geen geloofsovertuiging aanhangen.

Dialoog met het jodendom
In het document Nostra aetate, de verklaring over de andere godsdiensten, formuleerde de Kerk haar speciale band met het jodendom. Jezus en zijn leerlingen waren joods en door het jodendom heeft de Kerk het Oude Testament ontvangen. De Kerk moedigt christenen en joden aan “elkaar beter te leren kennen en meer te leren waarderen.”

Stralen van de Waarheid
Over de andere godsdiensten zei de Kerk in dit document Nostra aetate verder dat de katholieke Kerk “niets verwerpt van datgene wat in deze godsdiensten waar en heilig is” en dat ze “met oprechte eerbied die gedrags- en leefregels, die voorschriften en leerstellingen beschouwt die, hoewel in veel opzichten verschillend van hetgeen zijzelf houdt en leert, toch niet zelden een straal weerspiegelen van die Waarheid welke alle mensen verlicht”.

Eerbied voor al wat de Geest uitwerkt
In zijn encycliek Redemptoris missio van 1991 (nr. 56) schreef paus Johannes Paulus II: “De dialoog vloeit niet voort uit tactiek of eigenbelang, maar is een activiteit met eigen motieven, eisen en waardigheid. Hij is een vereiste van diepe eerbied voor al wat de Geest, die blaast waarheen Hij wil, in iedere mens heeft uitgewerkt. Door de dialoog wil de Kerk de ’zaden van het Woord’ en de ’stralen van die Waarheid welke alle mensen verlicht’, ontdekken, zaden en stralen die zich bevinden in de personen en in de godsdienstige tradities van de mensheid. De dialoog is gebaseerd op hoop en liefde en zal vrucht dragen in de Geest.”

Nederland
De Rooms-Katholieke Kerk in Nederland is met vele groepen en onderdelen van de samenleving in gesprek. Er zijn voortdurende en intensieve contacten in oecumenisch verband, onder meer binnen de Raad van Kerken. Daarnaast zijn er regelmatig contacten met vertegenwoordigers van het jodendom, vooral vanuit de Bisschoppelijke Commissie voor de relatie met het jodendom (BCJ) en vanuit de Katholieke Raad voor Israël (KRI). Ook is er contact met gelovigen van andere godsdiensten, onder meer vanuit de Contactraad voor Interreligieuze Dialoog (CID). Deze behartigt namens de Nederlandse Bisschoppenconferentie de interreligieuze dialoog met aanhangers van niet-bijbelse godsdiensten.

Jodendom

Andere religies