Aanvullend onderzoek ‘Seksueel misbruik van en geweld tegen meisjes
Op maandag 11 maart presenteerde de heer Deetman het rapport van zijn aanvullend onderzoek ‘Seksueel misbruik van en geweld tegen meisjes in de Rooms-Katholieke Kerk’. De heer Deetman geeft in het rapport aan dat het woord nu is aan de bisschoppen en hogere oversten om dit deel van het verleden recht te doen en zich tot de slachtoffers te wenden met woorden die hun kracht en steun geven.
Namens de Bisschoppenconferentie bedankt mgr. Van den Hende de heer Deetman voor de inzet en opnieuw het vele werk dat hij verricht heeft in het kader van het aanvullend onderzoek. Mgr. Van den Hende is voorzitter van de landelijke Contactgroep inzake seksueel misbruik, die op advies van de heer Deetman in 2012 werd ingesteld door de Bisschoppenconferentie en de Konferentie Nederlandse Religieuzen (KNR).
Mgr. Van den Hende: “Bij de start van het aanvullend onderzoek gaf de heer Deetman aan dat dit onderzoek naar verwachting geen grote hoeveelheid nieuwe feiten zou opleveren, maar dat een nadere analyse kon bijdragen aan een goed beeld van misbruik van meisjes, en ook inzicht kon geven in excessief fysiek en psychisch geweld. De inzet van een aanvullend onderzoek was specifiek naar seksueel misbruik van en geweld tegen meisjes in de periode 1945 tot 2012. Aan vrouwen werd de mogelijkheid geboden om zich te melden bij de onderzoeksorganisatie.”
“Uit het eerste onderzoek van de heer Deetman bleek dat van de slachtoffers van seksueel misbruik binnen de Rooms-Katholieke Kerk ruim 77 procent van het mannelijk geslacht was. Hoewel mannelijke slachtoffers dus in de meerderheid zijn, is het van belang ook zorgvuldig oog te hebben voor meisjes en aan hen de juiste aandacht te geven. Deze aanvullende studie doet dat en dat is van bijzondere waarde,” aldus mgr. Van den Hende. De Bisschoppenconferentie en de KNR zullen nu eerst kennis nemen van het rapport en de aanbeveling van de heer Deetman, en daarover met hem in gesprek gaan.
Geweld en seksueel misbruik
Daarbij geldt dat meldingen van geweld waarbij ook seksueel misbruik plaatsvond in behandeling zijn bij het Meldpunt Misbruik RKK. De Klachtencommissie en de Compensatiecommissie laten namelijk bij klachten van seksueel misbruik geweld dat daarbij plaatsvond meewegen in de beoordeling.
Excessief fysiek en psychisch geweld
In maart 2012 liet de Stichting Beheer en Toezicht weten dat aan een vraag om uitbreiding van de reikwijdte van de klachten- en compensatieregeling tot klachten over alleen excessief fysiek en/of psychisch geweld niet kon worden voldaan vanwege de problematiek van definiëring, classificering en bewijslast van dit geweld.Het onderzoek van de heer Deetman bevestigt dit. Wat onder excessief fysiek geweld moet worden verstaan is lastig te bepalen, wat onder excessief psychisch geweld alleen moet worden verstaan is nog moeilijker vast te stellen stelt het rapport. Daarom, geeft het onderzoeksrapport aan, kan uitsluitend worden aangegeven welke betekenis slachtoffers toekennen aan het verschijnsel van fysiek en psychisch geweld.Dit onderstreept het belang van het gesprek met slachtoffers.
Verdere aanscherping van het reeds verkregen beeld
In de aanbiedingsbrief bij het onderzoeksvoorstel voor dit aanvullend onderzoek schreef de heer Deetman destijds aan de Bisschoppenconferentie en de KNR: “Het reeds verkregen beeld van seksueel misbruik van minderjarigen, zowel jongens als meisjes, binnen de Rooms-Katholieke Kerk is bij benadering representatief. Hoewel een onderzoek verbijzonderd naar seksueel misbruik van minderjarige vrouwen naar verwachting geen grote hoeveelheid nieuwe feiten zal opleveren, kan een nadere analyse bijdragen aan verdere aanscherping van het reeds verkregen beeld van dit misbruik en inzicht geven in (excessief) fysiek en psychisch geweld jegens hen” (brief d.d. 31 augustus 2012).
Eerdere meldingen en nieuwe meldingen
In het aanvullend onderzoek werden vrouwen die als minderjarige binnen de Rooms-Katholieke Kerk seksueel misbruikt zijn, al dan niet in combinatie met fysiek en/of psychisch geweld, opgeroepen om zich te melden. Ook nam de onderzoeksorganisatie nogmaals contact op met de Bisschoppenconferentie, de KNR, het Meldpunt Misbruik RKK, de Koepel Landelijk Overleg Kerkelijk Kindermisbruik (KLOKK) en de commissie Samson. Zo was er sprake van 79 nieuwe meldingen over seksueel misbruik en geweld. Daarvan betroffen 37 meldingen uitsluitend fysiek en/of psychisch geweld, d.w.z. zonder seksueel misbruik.Bij het onderzoek werden ook 71 meldingen van fysiek en/of psychisch geweld tegen minderjarige vrouwen en mannen uit het eerste onderzoek opnieuw meegenomen. Daarvan waren 26 meldingen van vrouwen.
Speciale aandacht
Speciale aandacht vragen nu de meldingen die excessief psychisch en fysiek geweld betreffen. Onder meer in gesprek met vrouwen die slachtoffer werden van misbruik, en de heer Deetman zal hier nader naar worden gekeken.
- Zie ook bijlage (1) bij dit bericht: Over aantallen meldingen door vrouwen en mannen die als minderjarige slachtoffer werden van seksueel misbruik en/of fysiek en/of psychisch geweld binnen de Rooms-Katholieke Kerk.
- Zie ook bijlage (2) bij dit bericht: Rond het aanvullend onderzoek van de heer Deetman naar seksueel misbruik van en geweld tegen meisjes in de Rooms-Katholieke Kerk
- Zie het persbericht van de KNR en de Bisschoppenconferentie d.d. 11 maart 2013
- Zie het persbericht van de heer Deetman d.d. 11 maart 2013.