Nieuws

“Het is heel bijzonder om met zo veel mensen uit de hele wereld samen te komen om te luisteren, te leren en samen te vieren”, aldus Monique de Witte, een van de Nederlandse delegatieleden bij het Jubileum voor Synodale Teams. Ruim 2.000 deelnemers uit de hele wereld waren van 24 oktober tot en met 26 oktober in Rome voor het Jubileum voor Synodale Teams. Zij volgden een interessant en uitgebreid programma.

Ontvangst door ambassadeur

De Nederlandse delegatie aan het Jubileum bestond uit pater Richard Steenvoorde OP (technisch voorzitter Landelijke Werkgroep Synodaliteit), Monique de Witte-van den Haak (die op voordracht van het Netwerk Katholieke Vrouwen participeert in de Landelijke Werkgroep) en Anneke van der Kamp (secretaris-generaal van de Bisschoppenconferentie en ambtelijk secretaris van de Landelijke Werkgroep). Voorafgaand aan de eigenlijke start van het Jubileum werden zij hartelijk ontvangen door de ambassadeur bij de Heilige Stoel, mevrouw Annemieke Ruigrok.

Opening Jubileum

Het Jubileum werd op vrijdagmiddag geopend met een gebedsviering en welkom door kardinaal Grech met aansluitend een drietal lezingen over synodaliteit. Als eerste sprak Dr. Mariana Venâncio, lid van de commissie voor de implementatiefase in Brazilië over Synodaliteit als sociale profetie. Gevolgd door een lezing van professor Miguel de Salis Amaral uit Portugal over het thema Op weg naar een synodale kerk: de conversie van relaties. De laatste spreker in deze sessie was kardinaal Grzegorz Ryś, aartsbisschop van Łódź (Polen). De kardinaal sprak over Synodaliteit in het licht van spanningen in de Kerk.

Ontmoeting en dialoog met paus Leo XIV

Het programma werd vervolgd met een dialoog en ontmoeting met paus Leo XIV. Vanuit de verschillende continentale bisschoppenconferenties werd een korte presentatie gegeven van de implementatie van synodaliteit, afgesloten met een vraag aan de paus. De paus nam uitgebreid de tijd om elke vraag te beantwoorden. In deze ontmoeting en dialoog met de paus kwamen niet alleen de verschillende thema’s rondom synodaliteit aan de orde, maar ook de belangrijke onderwerpen op het wereldtoneel: de zorg voor ons gemeenschappelijk huis, de aarde, oorlogen en vrede en polarisatie. In dat verband zei hij: “Ik denk dat de kerk een stem heeft, en we moeten moedig zijn om onze stem te laten horen om de wereld te veranderen en er een betere plek van te maken.”

De paus gaf een aanmoediging aan allen en onderstreepte het belang van vorming en scholing in synodaliteit. “… vorming is duidelijk een deel van het antwoord, wat we al een paar keer hebben genoemd – op elk niveau. Het “Gesprek in de Geest” is nodig om te begrijpen dat deelname aan een synodaal proces deelname aan de Kerk is, en dat we in de eerste plaats moeten leren om op veel verschillende manieren naar de Heilige Geest te luisteren en deel te nemen aan een spirituele reis. … we moeten begrijpen dat ons hart alleen open kan blijven voor de Heilige Geest als we het belang van gebed erkennen, beleven en ervaren – het belang van een spiritueel leven, zowel individueel als in gemeenschap, in onze parochiegemeenschappen, onze religieuze gemeenschappen en in verschillende soorten bijeenkomsten. Op die manier kunnen we blijven groeien in het vermogen om naar elkaar te luisteren en de beste manieren te onderscheiden om vooruit te gaan.”

School for Synodality

De ontmoeting met de paus was de afsluiting van de eerste dag. De Nederlandse delegatie nam aansluitend deel aan een bijeenkomst die door de School for Synodality uit Engeland was georganiseerd. Een inspirerende bijeenkomst waar vanuit verschillende landen voorbeelden werden gedeeld van activiteiten die worden ondernomen: gespreksgroepen, online bijeenkomsten in verschillende tijdzones om het Gesprek in de Geest te voeren, enzovoort. “We nemen deze voorbeelden mee als inspiratie, om te zien wat er bij ons mogelijk is. En het mooie is: we hebben al afgesproken dat we de materialen ook in het Nederlands mogen vertalen.” aldus pater Richard Steenvoorde OP.

Pelgrimage en ‘concreet aan het werk’

Zaterdagochtend liepen alle deelnemers aan het Jubileum al vroeg in processie vanuit de Paulus VI conferentiehal naar de Sint-Pieter voor de pelgrimage door de Heilige Deur. Een indrukwekkende ervaring voor de deelnemers, die het ook als bijzonder hebben ervaren om vervolgens de Sint-Pieter via de zij-uitgang te verlaten, onder het zingen van het pelgrimslied van het Jubeljaar.

De zaterdag stond in het teken van uitwisseling, interactie en concreet ‘aan het werk’ gaan. Voor de eerste sessie in de ochtend waren alle deelnemers verdeeld in kleine groepen, waarmee zij in het Gesprek in de Geest spraken over hun ervaringen met synodaliteit. “Het waren open gesprekken waarin mooie ervaringen maar ook zorgen gedeeld konden worden.  Het was bijzonder om te merken hoeveel onderlinge herkenning er was en hoezeer synodaliteit de aanwezige leden van de Synodale Teams motiveert”, zo vat Monique de Witte samen.

Vervolgens waren er twee sessies van workshops en seminars. De Nederlandse delegatie splitste zich daarvoor op en kon zo zes verschillende workshops volgen. Anneke van der Kamp vertelt over de workshop over Jongeren en synodaliteit: een roepingenperspectief. Hierin werden best practices gedeeld over de manier waarop jongeren begeleid kunnen worden om hun roeping te ervaren, wat aansluit bij een synodale Kerk zijn. “Bijzonder was om in drietallen uit te wisselen en dan met een dame uit Japan en een priester uit Vietnam te spreken. We kwamen tot de conclusie dat er veel overeenkomsten zijn in wat jongeren in verschillende landen zoeken én vinden in de Kerk.” Tijdens de workshops werden allerlei onderwerpen besproken. Zo was er een workshop over ‘Vrouwen en mannen samen voor een synodale Kerk’ en werd in een andere workshop gesproken over ‘Kerkelijk onderscheidingsvermogen en polariteit management’.

De afsluitende bijeenkomst vond plaats in de grote aula van de Paulus VI hal waarbij twee presentatoren van EWTN voorbeelden van synodaliteit en best practices, groot en klein, vanuit verschillende werelddelen, presenteerden. De presentatie werd afgewisseld met zang en dans.

Afsluitende mis in de Sint-Pietersbasiliek

Op zondag werd het Jubileum afgesloten met de mis in de Sint-Pietersbasiliek, waarbij paus Leo in zijn preek ook het thema synodaliteit benadrukte. Hij noemde de synodale teams en participatieve organen een beeld van de Kerk die in gemeenschap met elkaar leeft. Door te luisteren naar de Heilige Geest met een gevoel voor dialoog, broederschap en parrhesia (openlijk en moedig de waarheid spreken), kan de gemeenschap gehoor geven aan de oproep om gezamenlijk op zoek te gaan naar God.

Landelijke Werkgroep Synodaliteit

Voor de delegatie vanuit de Landelijke Werkgroep Synodaliteit was het een bijzondere ervaring om deel te nemen aan dit Jubileum. “De samenkomst in Rome is een boost om verder aan de slag te gaan met synodaliteit en heeft ons inspiratie en voorbeelden uit de hele wereld gegeven om in de praktijk toe te passen,” zo sluit Anneke van der Kamp af. “De Landelijke Werkgroep Synodaliteit gaat hiermee aan de slag om in onze Nederlandse context handvatten aan te reiken en zo verder op weg te gaan in de implementatiefase.”

Meer lezen:

• Verslag van het Jubileum voor Synodale Teams op de website van het Synode Secretariaat met de rapporten vanuit de werelddelen en de video’s van Vatican News:
• Beantwoording van de vragen door paus Leo XIV:
• Preek van paus Leo XIV tijdens de H. Mis in de Sint Pietersbasiliek op zondag 26 oktober 2025:

 

Foto’s: bij de ambassadeur: rkkerk.nl, overige foto’s Osservatoro Romano

.

Tags: Bisschoppensynode 2024, Synodaal traject 2025-2028